صحنه های تازه (بخش چهارم - اعتراض دولت ایران - قسمت اول)


مامورین رسمی دولت ایران در گیلان و از آن جمله میرزا احمد خان اشتری فرماندار وقت ; پیاده شدن ارتش شوروی را به خاک ایران حسب الوظیفه به مقامات مربوطه گزارش دادند و در عین حال از سرنوشت خودشان بیمناک شدند چون کنسولگری های انگلیس و فرانسه و عثمانی بساطشان را جمع و ماموریت سیاسی شان را در گیلان ترک نموده بودند . دولت ایران از یک طرف به پیاده شدن ارتش سرخ به خاک ایران اعتراض نمود و از طرف دیگر به اعزام هیئاتی به مسکو به منظور ایجاد روابط حسنه اقدام نمود ضمنا شکایتش را به جامعه ملل تسلیم و تشکیل مجمع عمومی را برای رسیدگی به این تجاوز خواستار شد . چیچرین کمیسر خارجه اتحاد جماهیر شوروی که از سال 1918 میلادی تا 1929 این سمت را داشت نامه زیر را به دولت ایران فرستاد :
20 مه 1920
(( رسید یادداشتی را که توسط فرمانده کشتی جنگی << روزالوکزامبورک >> مخابره شده بود اطلاع داده .
(( جوابا افتخار دارم مراتب زیر را اظهار نمایم دولت سویت روسیه تصمیم دولت ایران را در اعزام هیئات سیاسی به مسکو برای ایجاد روابط دائمی صمیمانه تبریک می گوید . حکومت سویت حاضر است به فوریت روابط پستی و تلگرافی را با ایران که قطع شدنش تقصیر او نیست برقرار سازد , دولت سویت به مامورین خود دستورالعمل داد که برای هیئاتی که عازم مسکو است تمام عوامل و مزایای نمایندگی سیاسی را تدارک ببینند ضمنا از موقع استفاده کرده می خواهم یک بار دیگر اصول سیاست خودمان را نسبت به ملت ایران همانطور که کمیسر سابق در بیانیه 14 ژانویه 1918 خود به وزیر مختار ایران در پطروگراد اظهار نموده و آقای وزیر امور خارجه اشاره به آن یادداشت نموده اند , اظهار بدارم . این بیانیه اصول کلی سیاست ما را تعیین می نمود ولی وزیر امور خارجه البته از یادداشت 26 ژوئن 1919 که خطاب به دولت و ملت ایران شده است اطلاع دارد که در آن به طور قطع در 16 ماده تمام مسائلی را که برای انجام آن دولت کارگران و دهاقین آماده است اظهار شده و این اظهار به جبران بی عدالتی هایی بود که از طرف دولت سابق تزاری و حکومت کرنسکی نسبت به ملت ایران و به زیانش معمول گردیده است .